Foto/Verhalen

Hier staan kortere of langere foto/verhalen

Op 25 december 2020 Kreeg ik een berichtje of ik meer afwist van het RAF Vliegveld dat  in Maastricht heeft gelegen na de bevrijding. Ik gaf aan dat het moet gaan over het vliegveld waar nu de wijk de Brusselsepoort ligt. Daar was in september 1944 al Prins Bernhard geland.
Ze vroegen of ik interesse had in het verhaal van Henry Porter die in Maastricht enkele maanden gelegerd was.  Ik heb toen meteen gevraagd of ze een stukje konden schrijven ook omdat de informatie direct van de heer Porter afkwam. Daarbij vindt ik het leuk dat ook andere mensen iets schrijven in dit stukje geschiedenis. Ze hebben Henry een paar keer de afgelopen tijd gesproken en het resultaat is in het stuk hier beneden te lezen. Henry Peter en Ellen merci! Wij hopen Henry eens een keer te ontmoeten in Maastricht.
Opdat wij niet vergeten.

Het verhaal van Henry Porter in Maastricht

In 1944 na mijn 10 weekse opleiding bij de RAF tot Telex Operator in Carnwell en een Second Front training werd ik overgeplaatst naar Beechy Head. Deze plaats lag voor ons gunstig omdat wij goed contact hadden met onze troepen langs de Franse kust. Dit was maar voor korte duur omdat wij opdracht kregen om ons te verzamelen voor de oversteek naar België om de oprukkende troepen te kunnen volgen.

Onze groep: RAF Mobil Signal Unit (MSU) 5439W bestaande uit 14 man werd in Tibury klaar gemaakt voor de oversteek.
Een paar namen die ik mij nog van mijn Unit kan herinneren zijn: Johnny Leaks, Joy Ross, Montague Pomm, Flight Officer Austin en Sergeant Bowden.

Eind september 1944 kwamen we om 22.00 uur in de haven van Oostende aan. Waarna wij via Brussel en Eindhoven in Maastricht aankwamen. Het was al november en erg koud. Hier moesten wij ons melden bij het Amerikaanse hoofdkwartier van het 9e leger, afdeling Air Force. Wij werden bij deze eenheid ingedeeld. Wij werden ingekwartierd bij een groep die de naam Gypsy Forward had. Onze apparatuur, tenten, aanhangers en voertuigen werden geplaatst tussen de Hyacintstraat en Ringovenweg waar een groot grasveld lag. Wij sliepen in een groot gebouw dat in aanbouw was (St. Annadal), Dit was vlakbij ons kampement.

Wij hadden een aantal zware en lichte voertuigen tot onze beschikking. De aanhangers hadden wij voor uitrusting van de masten, opslag van de munitie en wapens, zend en ontvangst apparatuur. Tweente (Lister) aggregaten waren er voor de stroomvoorziening, elk in een eigen voertuig. Afwisselend draaiden deze 24 uur. Als het ene aggregaat draaide kreeg het ander onderhoud en werd bijgetankt.

Het zwaarste werk was het om de 8 zend en ontvangstmasten van 10 meter hoog op te zetten waarbij wij diepe gaten in de grond moesten graven. Wij kregen hiervoor al snel hulp van gevangengenomen NSB'ers. Elke dag kwam er een GMC vol met deze aan in het kamp, waarvan wij er vier kregen toegewezen. Na het plaatsen van de zendmasten moesten ze voor ons allerlei klusjes doen. Op een dag kwam er een NSB'er bij mij met de vraag om een luciferdoosje af te geven op een bepaald adres. Hij vertelde tegen mij dat het een berichtje bevatte voor zijn vrouw om haar te laten weten dat het goed met hem ging. Maar het was ons strikt verboden om contact te maken met NSB'rs, en op het doorgeven van berichten stond een zware straf. Ik heb er later vaak aan gedacht dat zijn vrouw met smart op een teken van leven van haar man zat te wachten, maar ja.. het mocht gewoon niet.

We werkten in diensten van 8 uur. De rest van de groep had rust of andere taken zoals onderhoud aan de zend/ontvangst installatie of aan het grote aggregaat. Het doel was om belangrijke berichten van de Amerikanen die belangrijk waren voor de RAF te verzenden naar een RAF Locatie. Zo ging het ook omgekeerd, berichten die van de RAF naar de Amerikanen werden verstuurd. Wat de inhoud was van deze berichten die we hebben verstuurd, heb ik nooit geweten, we kregen de berichten in code aan en zo moesten wij deze ook verzenden.

Later zijn wij tijdelijk met de uitrusting verhuisd naar het klooster van de zusters van het Arme Kindje Jezus aan de Brusselseweg. Hier hebben wij samen met de Amerikanen vanuit de kelder onze berichten verstuurd.

Wij hadden het goed bij onze Amerikaanse vrienden. Het eten was in vergelijking wat we gewend waren hemels en er was altijd genoeg. Behalve vlak voor kerst. De kok had eten gemaakt wat bedorven was waardoor er veel soldaten ziek zijn geworden. Daarom kregen wij met kerst een K-Ration in plaats van iets lekkers. We kregen per dag 6 schilling en 6 pence. Dat was een groot verschil met onze Amerikaanse collega's die veel meer per dag kregen.

Op een dag liep ik naar een PX-Shop (Post Exchange, winkel) in een tent op ons kamp om iets van snoep te kopen. Vroeg de Amerikaanse verkoper of ik rubbers moest hebben. Ik begreep hem verkeerd en zei dat ik met een pen schreef. Ik dacht dat hij een gum voor potlood bedoelde, en het ging natuurlijk om condooms, tja, ik was nog jong...
Later kregen wij te horen dat wij niet in het gebied rond de Stokstraat mochten komen omdat daar prostitutie was.

De uren dat wij geen dienst hadden gingen wij vaak naar het centrum van Maastricht. G.I Joe's (Carlton Kleine staat) was een leuke plek om naartoe te gaan. Hier namen wij vaak een kop koffie en een donut. Op een dag, ik zat er met mijn maatje Len. Komen er twee mannen binnen van de BS (Binnenlandse Strijdkrachten) die ons wilden arresteren omdat wij door onze RAF uniformen uitzagen als Duitsers. Iedereen zat naar die overijverige BS'rs te kijken met een blik van: waar zijn jullie nou mee bezig. Het café zat vol met Amerikaanse soldaten. Hetzelfde is ons nog eens overkomen toen wij over de brug liepen, toen werden wij onder schot gehouden door twee Amerikaanse soldaten. Na controle van onze papieren mochten wij weer gaan. Wij hebben toen onze uniformen aangepast met een patch van de 9th USAF. Als er een nieuwe film draaide gingen we naar de Mabi een bioscoop. Ik hoopte dan dat de film niet te lang zou duren, want wij moesten ons wapen mee naar binnen nemen, en het zat niet zo lekker met een Stengun tussen je benen.

Oudjaarsavond het was koud en helder, ik was buiten toen ik opeens het geluid van vliegtuigen hoorde. Ik keek omhoog en zag dat het bommenwerpers waren die overkwamen. Volgens mij waren het Duitsers, dat heeft echt indruk op mij gemaakt..

Op een dag kregen wij verlof voor drie dagen om naar Brussel te gaan. Wij zijn er met een paar uit onze groep en een paar Amerikanen naartoe gegaan, Wat mij in Brussel opviel is dat het leek alsof er geen oorlog was geweest. Er was natuurlijk wel schade aan gebouwen door bombardementen, maar de mensen zagen er allemaal zo netjes uit. Een groot verschil met de ellende die ik gezien had toen wij aankwamen in Oostende en de route naar Maastricht. In een café zaten wij wat te drinken toen ik door een soldaat werd aangesproken. Je kon zien dat hij al veel had meegemaakt. Misschien was hij wel in Normandië aangekomen. Hij ging voor onze tafel staan, hij keek mij aan en riep: Nemen ze tegenwoordig ook al kleuters aan in het leger. Tja ik was ook maar een broekie van 17 jaar oud.

Het was altijd donker in de stad, dat moest natuurlijk ook wel vanwege de verduistering. Op een avond kwamen wij iemand van de BS tegen die ons wel iets wou laten zien. Ergens in de stad gingen wij naar het ondergrondse Maastricht. Via een gangenstelsel kwamen wij bij een mooi verlicht ondergronds kerkje. Kazematten of grotten. De mensen die er ook naartoe gingen hadden allemaal een knijpkat omdat de gangen donker waren. Er werd mij vertelt dat hier in tijden van oorlog kerkdiensten werden gehouden.

Ik heb de Maastrichtenaren als vriendelijke mensen ervaren, we werden hartelijk onthaalt. Zelf had ik nog een meisje in Maastricht, Annie van Golden, ze kwam uit Rotterdam en woonde aan de Ringovenweg nummer 7. Ze was een lieve meid en deed zelfs de was voor mij. Ze mocht nooit mee naar de stad. Wij hebben vaak een rondje in de buurt gelopen, zo ging dat toen. Heb nog een tijdje contact met haar gehad, echter kreeg ik kort na de oorlog een berichtje dat ze was verloofd. Mijn maatje Len had ook een meisje. Lisa op den Oordt zij woonde aan de hyacintstraat 37.

En dan komt de dag dat wij Maastricht moesten verlaten. Het Ardennenoffensief was voorbij en wij kregen opdracht om het kamp te ontruimen. Op 2 maart 1945 zijn wij samen met Amerikanen vertrokken de grens over naar Duitsland richting Krefeld. 

Toen wij vertrokken uit Maastricht, onze wagens waren nogal vuil, hadden de Maastrichtenaren van alles achter op de wagens geschreven zoals: Good Luck Boys.

3 Weken later, wij zaten toen in Celle Duitsland, ben ik nog een keer terug geweest om een bezoek te brengen aan de familie waar Annie woonde.

Met veel plezier denk ik terug aan de periode die ik in Maastricht mocht verblijven.

Groeten Henry Porter

Op vrijdag 11 juni was het zover Henry inmiddels 95 jaar oud komt terug naar Maastricht.
Vergezeld door zijn zoon en de Porters (goede vrienden) die ter ere van hem zijn naam als reenactor hebben aangenomen.
Even in het echt kennismaken met Henry, tot nu toe is alles via de geweldige reenactorvrienden van Henry gegaan.
Het vakantiepark Dormio Resort boven op de Dousberg had speciaal voor deze vrienden een huisje gereserveerd voor een heel schappelijke prijs. Henry die niet meer zo goed hoort en ziet heeft zeker geen problemen met praten en zijn hersens zijn nog van een tiener.
Door de toch een beetje broze gezondheid werd het programma helemaal aangepast in samenspraak met de zoon van Henry en de Porters. Op zaterdagavond was misschien wel het hoogtepunt voor Henry. Zoals boven geschreven had hij tijdens zijn verblijf onder toezicht een relatie met Annie van Golden. De dochter van Annie Mien (niet de dochter van Henry) hadden een meet en greet op het park. Voor het eerst hoorde ze de verhalen van Henry over de tijd met haar moeder die hij in Maastricht had. Haar moeder had hier nooit over gesproken. na een paar uurtjes gingen wij kijken bij het huis waar Annie zaliger gewoond heeft. Henry kon het zich vaag herinneren, door diverse opknapbeurten zag het huis er iets anders uit.
Op zondag zijn wij met Henry bij de dienst van 10.00 uur aanwezig geweest in de St Servaaskerk waar de kapelaan uitgebreid aandacht aan Henry gaf over zijn tijd in Maastricht en bedankte hem als een van de bevrijders voor de bevrijding van het nazi juk.
Daarna zijn wij vertrokken naar het oorlogsmuseum Eyewitness in Beek waar wij met de directeur van het museum ca 2 uur met een stukje vlaai aan tafel zaten en weer veel verhalen van de oorlog boven kwamen. Daarna zijn wij nog even in dit indrukwekkende museum gaan rondkijken.
Op maandag zijn wij naar de Mabi geweest, nu is de Mabi een hotel in de 2e Wereldoorlog een bioscoop alleen voor de militairen. Gelukkig kom je in het hotel nog veel herinneringen tegen uit de tijd dat dit een bioscoop was. In de bioscoop kwamen allemaal verhalen over de films en filmsterren naar boven. Zo was hij een grote fan van Esther Williams. Ik kon hem vertellen dat ik ook veel van oude films hou en dat Esther Williams ook een van mijn favorieten is. Ook vertelde hij dat zijn kameraden Pin-Ups naast hun bed hadden hangen. Natuurlijk kon ik het niet laten om te vragen of hij dan geen Pin-Ups had.  De blik die hij mijn gaf vertelde meer dan honderd woorden maar ook mondeling vertelde hij: maar natuurlijk, ik ook.
normaal gesproken zouden wij op maandagochtend nog naar Hunckemöller zijn gegaan in de kleine staat waar in de Tweede Wereldoorlog GI Joe's voor koffie en donuts was gevestigd, maar aangezien Henry geen trappen kon lopen is dat niet door gegaan voor hem. Drie van de vier dagen is ook Jean-Pierre Geusens als persfotograaf meegeweest die nog even met een van de Porters is gaan kijken en foto's heeft gemaakt om aan Henry te laten zien.
Afgesloten hebben wij bij speciaalbierencafé de Gouverneur met Fish and Chips natuurlijk.
Onderstaand een paar foto's gemaakt door Jean-Pierre Geusens van Focuss 22 die een paar foto's als herinnering heeft afgestaan. 
Ik wil iedereen bedanken die zo spontaan heeft deelgenomen en georganiseerd dat Henry tot hier kon komen. Ook een dank aan het Dormio Resort, Maby Hotel, Hunckemöller Maastricht, Speciaalbierencafé de Gouverneur. Jean-Pierre Geusens en het Oorlogsmuseum Eyewitness in Beek.
Ik bedank de zoon van Henry en de oh zo enthousiaste Peter en Ellen Porter en last en zeker not least Henry voor zijn enthousiasme en zijn indrukwekkende en vaak leuke verhalen. Ik kan zeggen dat het voor mij een hele eer was hem te mogen ontvangen en begeleiden.
Lest We Forget.

Peter Gulikers

Vliegveld op de St. Pietersberg (Airstrip Fort St Pieter)

Toen Maastricht op 13 en 14 september 1944 werd bevrijd bestond er al een klein Duits vliegveld voor jagers en middelgrote vliegtuigen bij kasteel de Geusselt dat doorliep tot de oude Wielerbaan. Na de bevrijding begonnen de Amerikanen dat vliegveld te gebruiken maar hier is maar weinig over terug te vinden. Wij weten dat het in gebruik is geweest tot en met 1945 toen de taak werd overgenomen door het Amerikaanse vliegveld Y44 bij Beek waar nu nog altijd een vliegveld ligt bekend als Maastricht Aachen Airport.
Bij de Brusselse poort werd ook begonnen met de aanleg van een vliegveld dat waarschijnlijk een Engels vliegveld was. Dit was ook de Landingsplaats van Prins Bernhard die Maastricht bezocht op 18 september 1944. Over dit vliegveld binnenkort hopelijk meer. Sinds kort heb ik meer informatie gekregen dat dit een tijd in gebruik is geweest door de RAF voor jachtvliegtuigen.
Ook begon men waarschijnlijk al in oktober met de aanleg met een klein vliegveld bij het fort St Pieter op de St. Pietersberg voor voornamelijk L4 Piper Cub en L5 Stinson vliegtuigen van het 125e Liaison Squadron. Ook stonden hier Cessna 78B kleine transportvliegtuigen die van dit vliegveld gebruik maakten. Zelden landde hier C47 vliegtuigen omdat het vliegveld redelijk kort was. Toen op 7 december Eisenhower, Montgomery, Churchill, Bradley, Tedder kwamen gebruikte ze hiervoor de C47 vliegtuigen. In Maastricht lag het hoofdkwartier van het Amerikaanse 9e leger. Dit hoofdkwartier droeg de naam Oklahoma en was gelegen in het voormalige Hendrik van Veldeke college. De bevelhebber van het 9e leger was Luitenant-Generaal Simpson. Deze conferentie werd gehouden op 7 december 1944. De conferentie ging over het verloop van het front richting Duitsland en de problemen in het Hurtgenwald. Het vliegveld werd voornamelijk gebruikt voor verkenningsvluchten, Artillerie observatie over onder andere Duitsland. Jaren heb ik gezocht naar foto's en verhalen. Dit heeft ca een maand geleden ervoor gezorgd dan ik vanuit Amerika een stel digtale foto's kreeg gemaakt op en in de St Pietersberg door E O'Brien. De gene die de foto's stuurde was familie van hem maar wenste anoniem te blijven omdat voor de rest de info summier was behalve wat achterop de foto's staat geschreven. Natuurlijk respecteer ik die mening.
Op de foto's kunnen jullie het vliegveld op de St Pietersberg in Maastricht zien, ook dat het wel eens mis ging. Ze sliepen in een schoolgebouw in St Pieter (Maastricht) waarschijnlijk de voormalige school aan de Pastoor Kribsweg (dank speurwerk P Seinstra). Ook zullen een paar luchtfoto's te zien zijn van de berg en andere foto's zoals de ingebruikname van de douches op de berg. Ook is O'Brien in Maastricht met een Maastrichtse zangeres uit die tijd getrouwd die hij had leren kennen tijdens een dansfeest in het voormalige Restaurant dat tegen het Fort gebouwd was. Ze zijn in 1945 getrouwd, als iemand hier informatie over heeft stuur dan een mail naar: peter@libertymaastricht.nl 
Ook als iemand nog meer foto's heeft over de vliegvelden in Maastricht of info over andere locaties waar Amerikanen hebben gezeten na de bevrijding. In de toekomst gaan wij een kaart plaatsen en aangeven waar wat was in deze stad. 

P. Gulikers